Dit wist je nog niet over de overgang

Nederland telt op dit moment 1,6 miljoen vrouwen in de overgang. Dat de overgang onder vrouwen én mannen nog steeds een taboe is, blijkt wel uit het feit er nog veel fabels de ronde doen en veel vrouwen het lastig vinden om erover te praten. Tijdens de week van de overgang hebben wij Eveline Bakker, initiatiefnemer van stichting Vuurvrouw, gevraagd wat veel vrouwen nog niet weten over de overgang. “Veel veranderingen beginnen al vanaf je veertigste.”

Stichting Vuurvrouw is een platform voor en door vrouwen in de overgang. Bij deze stichting zijn rond de 7000 vrouwen betrokken. Zij kunnen met lotgenoten contact hebben en vragen aan elkaar stellen, en met medische experts overleg hebben over hun klachten. Eveline heeft zelf een heftige overgang gehad en kon toen geen antwoorden vinden op haar vragen. “Ik had bijvoorbeeld vreselijke paniekaanvallen, waardoor ik echt tijdens een vergadering dacht: waar is de uitgang?. Daar kon ik niets over terugvinden op het internet en dan ga je aan jezelf twijfelen. Ben ik soms overspannen?”

“Wat mij opvalt, is dat vrouwen zich niet realiseren dat er soms al vanaf je veertigste veranderingen in je hormoonspiegel plaatsvinden. Als je dat niet weet, ga je twijfelen aan jezelf. Vaak worden bepaalde kwalen en klachten ook niet door huisarts herkend als zijnde de overgang, waardoor vrouwen niet weten wat er de hand is.”

Eveline heeft voor ons wat cijfers en feiten op een rijtje gezet:

Cijfers:

• De overgang begint vaak al in het 42ste levensjaar.
• De gemiddelde leeftijd waarop de menstruatie definitief stopt, is 52.
• In Nederland zijn op dit moment zo’n 1,6 miljoen vrouwen in de overgang.
• 80 procent van deze vrouwen ervaart klachten.
• Bij 30 procent van deze vrouwen is het dagelijkse leven ontwricht.
• 33 procent van het ziekteverzuim van vrouwen boven de 45 jaar is gerelateerd aan de overgang.
• 15 procent heeft tien jaar na de menopauze nog steeds klachten.

Feiten:

• De overgang begint eerder dan je denkt

“We koppelen de overgang vaak nog aan vrouwen van boven de vijftig. We zien online van die grijze duiven die last hebben van opvliegers en die onregelmatig menstrueren. Veel vrouwen realiseren zich niet dat de overgang al start als je begin veertig bent. In deze leeftijd gaan je hormoonspiegels al schommelen. Niet elke vrouw merkt dit, maar het kan wel leiden tot klachten die je misschien niet direct aan de overgang koppelt.”

• Kwalen, klachten en blessures

“Door de daling in de aanmaak van oestrogeen kan je al vanaf je veertigste kwaaltjes krijgen, zoals pees ontstekingen, pijn aan gewrichten en spieren, maar ook blessures en spijsverteringsproblematiek. Zo kan je zomaar een voedselallergie krijgen, terwijl je dit eerder niet had. Vaak worden deze klachten echter niet gerelateerd aan de overgang, ook niet door de huisarts.”

• Een lontje dat iets korter wordt

“Ook stemmingswisselingen, onverklaarbare angsten en depressieve gevoelens komen in de eerste fase van de overgang voor. Het spreekwoordelijke ‘korte lontje’ kan ineens de kop opsteken of gedachtes als ‘waar doe ik het eigenlijk allemaal voor’. Ook kan je opeens overvallen worden door een heftige emotie en huilend op je werk zitten. Als je weet dat dit met de overgang te maken kan hebben, kan je het bespreken met je leidinggevende.”

• Niets zo veranderlijk als ons figuur

“Van veel vrouwen verandert hun figuur tijdens de overgang. Je taille wordt wat minder zichtbaar en je buik wat ronder. Deze extra kilo’s gaan er niet zo makkelijk meer vanaf. Als vrouw ben je er misschien niet blij mee, maar toch heeft het een doel. Tijdens de overgang neemt de productie van oestrogeen in je eierstokken af. Oestrogeen is erg belangrijk voor allerlei processen in je lichaam. Daarom zoekt je lichaam nieuwe manieren om oestrogeen aan te maken en op te slaan. Het lichaam kan onder andere oestrogeen aanmaken en opslaan in buikvet. Om het tekort op te vangen, maakt het lichaam dus meer van dit buikvet aan. Dit is de reden dat tijdens de overgang vrouwen vaak breder worden in dit gebied.”

“De overgang is een persoonlijk proces, voor iedere vrouw weer anders. Het is als een omgekeerde pubertijd. Momenteel bouwen we aan de eerste online social community, waarin vrouwen, mannen en experts elkaar rechtstreeks kunnen vinden en er kennis gedeeld kan worden.”