Zorgen in Kamer om optreden tegen 'gedoogde' stikstofuitstoters

Er zijn grote zorgen in de Tweede Kamer over de positie van bepaalde bedrijven die geen stikstofvergunning hebben, maar wel beperkt stikstof uitstoten. Het kabinet wil deze 'melders' legaliseren. Tot die tijd worden ze gedoogd, maar de provincie Overijssel zegt zich toch gedwongen te voelen tegen enkele bedrijven op te treden na een uitspraak van de rechter. Partijen vrezen voor de toekomst van deze melders.

Het gaat om bedrijven die PAS-melders genoemd worden, naar het onrechtmatig verklaarde Programma Aanpak Stikstof. Onder dat beleid werden deze bedrijven met een beperkte stikstofuitstoot toegestaan zonder vergunning, zolang ze maar melding maakten van hun uitstoot. Maar de Raad van State zette in 2019 een streep door PAS. Het kabinet besloot als onderdeel van de nieuwe aanpak melders te legaliseren, maar daarvoor moet eerst elders minder stikstof worden uitgestoten. En dat kost tijd.

Volgens Overijssel wil de rechtbank dat de provincie handhavend optreedt, en dus een vergunning eist van enkele melders. Het gaat om vier biomassa-installaties. De provincie is het bevoegd gezag dat moet handhaven op het al dan niet hebben van een milieuvergunning. Wat het precies betekent als de provincies handhavend optreden, is nog niet duidelijk.

Naast de centrales zijn er in Overijssel nog honderden, en in heel het land enkele duizenden bedrijven die zonder vergunning werken. In de Kamer zijn er zorgen over wat dit betekent voor andere melders, veelal veehouders. Volgens CDA'er Boswijk is het een kwestie van rechtszekerheid. "Binnenkort komen er soortgelijke zaken voor", vreest hij. Dat denkt ook GroenLinks-Kamerlid Laura Bromet. "Je kunt er op wachten dat ze ook individuele boeren gaan handhaven", voorspelt zij. De politica vindt het zorgelijk "dat de overheid iets zegt waar je als individu niet kan vertrouwen".

PvdA'er Joris Thijssen noemt het "heel, heel erg schrijnend dat er een medeoverheid is die al jarenlang trouw het beleid van de rijksoverheid uitvoert, maar nu zegt: we kunnen niet meer, anders zijn we zelf niet rechtmatig aan het handelen". Het beleid van het kabinet moet veel verplichtender zijn, zegt hij.

"Het moet toch voelen alsof de grond onder je wegzakt", zegt VVD'er Thom van Campen over de situatie voor de bedrijven. PAS-melders zijn volgens ChristenUnie-Kamerlid Pieter Grinwis "naast de natuur de echte slachtoffers van het overheidsbeleid". Hij spreekt van "onrecht dat al drie jaar duurt" en vraagt minister Christianne van der Wal (Natuur en Stikstof) te garanderen dat geld voor oplossingen uit het voorgenomen stikstoffonds komt, "zodat provincies vandaag al aan de slag kunnen met legaliseren".