Om de vastgelopen woningmarkt vlot te trekken is een grondige renovatie nodig. Zo zouden huizenbezitters meer belasting moeten gaan betalen. Daarnaast zouden jongeren hun pensioen moeten kunnen gebruiken voor de aankoop van een woning. Dat stellen economen van ABN Amro, ING en Rabobank in een gezamenlijk rapport. Aan het rapport schreven ook een reeks hoogleraren en andere deskundigen mee. De Volkskrant berichtte eerder op woensdag over de veranderingen die volgens de kenners doorgevoerd moeten worden.
Volgens de opstellers van het rapport is de woningmarkt slecht toegankelijk en duur. Ook creëert het huidige systeem vermogensongelijkheid en is het grillig en daarmee schadelijk voor de economie. Recente maatregelen, bijvoorbeeld om de positie van starters op de woningmarkt te verbeteren, hebben volgens de economen een averechts effect gehad. Zo zorgden ruimere kredietvoorwaarden er eigenlijk alleen maar voor dat er meer geld in de markt stroomde, met als gevolg dat de prijzen verder stegen. Daarmee werd de positie van starters op de langere termijn alleen maar minder.
Als onderdeel van de grote verbouwing zou het huizenbezit als vermogen moeten worden belast, zo klinkt het. Volgens de kenners hebben huizenbezitters te veel fiscale voordelen als je die afzet tegen die van huurders. Ook moet de hypotheekrenteaftrek eraan geloven. Ook de huurtoeslag zou moeten worden omgevormd. Die zou veranderd moeten worden in een woontoeslag voor alle lagere inkomens, ongeacht het type woning.
Verder richten de opstellers van het plan zich op de financiering van woningen. Zou zou de maximale hypotheek voor duurzame woningen hoger moeten zijn dan voor huizen met een ongunstiger energielabel. Verder zouden huizenkopers meer eigen geld moeten meebrengen bij de aanschaf van een woning. Nu nog kun je 100 procent van de waarde van een woning lenen. Dat percentage zou verder omlaag moeten.
Ook zou de bestaande woningvoorraad efficiënter moeten worden benut. Verder pleiten de economen voor het vergroten van het aanbod huurwoningen in de vrije sector in aanvulling op de bouw van huizen door woningcorporaties. De huidige regels rondom huurregulering, opkoopbescherming en zelfbewoningsplicht maken investeren in nieuw huuraanbod minder aantrekkelijk voor private partijen, zo klinkt het. Daarnaast moeten er gewoonweg meer huizen worden gebouwd, waarbij beter naar de behoefte wordt gekeken. Ook bouweisen zouden uniformer moeten zijn, om het bouwen zelf te versnellen.