Ouders in de knel door groot tekort aan personeel in de kinderopvang

Foto: Gautam Arora

Het zal niemand ontgaan zijn, er is een groot tekort aan (pedagogisch) medewerkers in de kinderopvang. Lange wachtlijsten, contracten met ouders die zomaar worden verbroken, tijdelijke sluitingen; het komt allemaal voorbij. In juni lag het personeelstekort op zo’n zevenduizend mensen, berekende het CBS. Locaties sluiten noodgedwongen hun deuren.

Gratis kinderopvang in 2025, hoe dan? 

En als in 2025 de kinderopvang bijna gratis wordt (dat is tenminste het streven van het kabinet), is het aantal vacatures naar verwachting zo’n 32.000. In 2031 loopt de schatting op tot 50.000. Het is daarnaast natuurlijk vrijwel onmogelijk voor kinderopvangorganisaties om uit te breiden, omdat daar tienduizenden extra mensen die werken in de kinderopvang voor nodig zijn.

“Ik heb geen idee waar we deze medewerkers vandaan gaan halen.”, zegt de directeur van branchevereniging Kinderopvang.

Gevolgen tekorten kinderopvang

Op zichzelf is het tekort natuurlijk niet zo bijzonder want zo’n beetje iedere sector heeft te weinig mensen maar er hangt nogal wat af van de kinderopvang. Want als je je kind ineens thuis moet houden omdat er op de crèche geen plek is, kun je zelf ook amper aan de slag. En dat heeft natuurlijk ook weer consequenties voor het bedrijf waar je werkt, wellicht de balans in je relatie en de stress die je ervaart. Het gevolg voor de samenleving is ook groot. Nog minder arbeidskrachten in een toch al stagnerende markt door het gebrek aan personeel in algemene zin, én afnemende arbeidsparticipatie (en dus economische zelfstandigheid) van vrouwen. versnelt de exodus van middeninkomens en jonge gezinnen uit steden waar de problemen in de opvang het grootst zijn. Het gebrek aan opvang is daarmee het startpunt voor oplopende tekorten in andere branches. Eigenlijk is het een soort sneeuwbaleffect.

Ouders in de knel

Uit een peiling van Stichting Voor Werkende Ouders komt naar voren dat ouders dan ook in veel gevallen in de knel komen door het grote personeelstekort in kinderopvang. 39 procent van de ouders uit de peiling zegt dat het probleem grote gevolgen heeft op hun werk. Vanwege de personeelstekorten heeft 28 procent van de ouders andere werkkeuzes gemaakt. Sommigen moesten zelfs werkuren opgeven omdat hun kinderen niet naar de opvang kunnen.

Het grote personeelstekort in de kinderopvangbranche kan dus zorgen voor een verder oplopend algeheel personeelstekort en is een potentieel gevaar voor de economie, het onderwijs en de zorg.

Verzekerd van een baan en perspectief 

De andere kant van de medaille is dat er altijd een baan open staat voor een talentvolle en gedreven medewerker in de kinderopvang. Zo is er genoeg te doen bij een organisatie als Humankind. Elke dag kun je je met hart, hoofd en handen inzetten voor de optimale groei en bloei van ieder kind. Voor zowel pedagogisch professionals als mensen met ambitie en een hart voor kinderen, zijn er veel mogelijkheden, of je nu een carrière switch wil maken of al pedagogisch medewerker kinderopvang bent.

Hoog stressniveau en ziekteverzuim

Om de personeelstekorten in de kinderopvang op te lossen, zal er op korte termijn het grote aantal parttimers in Nederland verleid moeten worden om meer te gaan werken. En op landelijk niveau zal er moeten worden gekeken naar een financiële prikkel die pedagogisch medewerkers kan verleiden meer uren te werken.
Maar wat nu in ieder geval ook belangrijker is dan ooit: “Goed voor je personeel zorgen”, zegt BK-directeur Bijlsma. “Medewerkers zijn gebaat bij rust, voorspelbaarheid en stabiele roosters, probeer ze dat zo veel mogelijk te bieden.”

Helaas is dat laatste mede door het hogere ziekteverzuim (afgelopen zomer was dat 10 procent) nogal ingewikkeld. Bij deze grote aantallen neemt de werkdruk en de stress toe en het werkplezier af. Meer mensen melden zich ziek en zo ontstaat een zichzelf versterkend effect, waardoor sommige mensen de sector verlaten. Dat is natuurlijk zorgelijk.”, aldus Bijlsma. Een pasklare oplossing is er dus nog niet.