Doel windmolens en zonnepanelen in zicht, maar PBL ziet stagnatie

Het aantal windmolens en zonnepanelen op land groeit nog steeds snel genoeg om het doel voor 2030 te halen. Tegelijkertijd ziet het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) dat het uitwerken van nieuwe plannen voor het opwekken van duurzame stroom op land "stagneert".

Windparken en zonnepanelen in het Nederlandse landschap en op daken zullen volgens berekeningen van het planbureau tussen de 35 en 46 terawattuur stroom opleveren in 2030. Dat is meer dan een derde van het huidige elektriciteitsgebruik. In het Nederlandse Klimaatakkoord is afgesproken om in 2030 minimaal op 35 terawattuur uit te komen. Het ziet er dus naar uit dat dit gaat lukken. De cijfers zijn gelijk aan die in een voortgangsrapport dat het PBL vorig jaar uitbracht.

Hoewel het hoofddoel dus in zicht is, merken de onderzoekers op dat een grotere capaciteit "goed zou passen bij een sneller groeiende vraag naar hernieuwbare elektriciteit". Door meerdere factoren stijgt die vraag rap. De hoge gasprijzen dragen eraan bij dat duurzame alternatieven meer in trek zijn. Verduurzaming van de economie betekent in veel gevallen dat wordt overgestapt van fossiele brandstoffen naar elektrische systemen. Of op installaties die draaien op waterstof. Ook voor de duurzame productie daarvan is veel stroom nodig.

Het PBL ziet meerdere knelpunten die de uitvoering van de zogeheten regionale energiestrategieën in de weg kunnen staan, zowel op de korte als op de lange termijn. Zo blijft de capaciteit van het elektriciteitsnetwerk een probleem. "Op de korte termijn kunnen daardoor steeds minder nieuwe grootschalige zonneparken een aansluiting op het netwerk krijgen", waarschuwt het planbureau. Netbeheerders hopen hier met efficiënter gebruik en verzwaring van het netwerk wel iets aan te doen.

Een ander knelpunt waar het PBL op wijst, is lokaal draagvlak. Dat is niet altijd vanzelfsprekend bij de aanleg van zonneparken of windturbines. En naast de schaarste aan netcapaciteit is er schaarste aan personeel en ruimte, voegen de onderzoekers eraan toe. Door al die factoren dreigt de groei van de duurzame stroomproductie op de langere termijn af te remmen.

Wind en zon op land vormen overigens maar een deel hiervan. Een groot deel van de windmolens die de komende jaren worden gebouwd, komt in de Noordzee te staan.