Europees miljardenplan moet chipproductie aanzwengelen

De Europese Commissie komt dinsdag met een wetsvoorstel om miljarden in de halfgeleiderindustrie in Europa te pompen, de Chips Act geheten. Met EU-subsidies, nationale en private investeringen voor innovatie en de productie van chips op eigen bodem moet de EU minder afhankelijk worden van met name Azië, vindt de commissie.

Als het aan Eurocommissaris Thierry Breton (Interne Markt) ligt verdubbelt de EU haar productie tussen nu en 2030 en wordt de export van halfgeleiders aan banden gelegd als er tekorten in de EU zijn. Het tekort aan microchips speelt Europa sinds de coronacrisis begon meermaals parten. Autoproducenten bijvoorbeeld moesten hun productie tijdelijk stilleggen.

Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen noemde vorige week een bedrag van 42 miljard euro. Volgens Breton moet een kwart daarvan in onderzoek en innovatie worden gestoken en de rest vooral in de bouw van fabrieken. Zes miljard kan uit de EU-begroting komen, de Europese Investeringsbank (EIB) doet een duit in de zak en er wordt verder op de EU-lidstaten en privé-investeerders gerekend. Nederland hoopt dat chipmachinemaker ASML zijn positie in de wereld door de plannen nog verder kan uitbouwen.

Brussel zou voor nieuwe chipfabrieken die de eerste in hun soort zijn en van gezamenlijk Europees belang, staatssteun kunnen tolereren. Buitenlandse chipmakers die zich in een EU-lidstaat willen vestigen kunnen aanspraak op subsidies maken.

De EU is nu nog goed voor nog geen 10 procent van de wereldwijde productie van chips. "Het gaat echter niet alleen om vraag en aanbod", schreef Breton onlangs in zijn blog. "Halfgeleiders zijn de kern van geostrategische belangen en de wereldwijde technologische race. Supermachten zijn gespitst op het veiligstellen van chips omdat ze weten dat het de voorwaarde is om militair, economisch en industrieel te kunnen handelen en de digitale transformatie aan te sturen."