Kaag vindt dat IMF-advies niet zo zwart-wit moet worden gezien

Het advies van het Internationaal Monetair Fonds (IMF) om bij het compenseren van huishoudens voor de hoge inflatie alleen tijdelijke en gerichte steun te bieden aan de kwetsbaarste groepen moet niet zo zwart-wit worden gezien. "Het is ook balanceren op een koord", zegt minister Sigrid Kaag van Financiën. Daarmee bedoelt ze dat landen allemaal eigen afwegingen maken en met eigen steunpakketten komen en dat discussie mogelijk is.

Het IMF heeft deze week tijdens tal van presentaties en meetings aangegeven geen voorstander te zijn van brede steunregelingen waarvan veel meer mensen kunnen profiteren dan alleen kwetsbare groepen, zeker niet als nog niet goed duidelijk is hoe zo'n regeling weer wordt beëindigd. Daarmee loop je namelijk het risico de prijzen verder op te drijven en centrale banken te hinderen bij het bestrijden van de hoge inflatie.

Kaag zegt deze waarschuwing "ter harte" te nemen. Het kabinet heeft volgens haar met zijn pakket aan maatregelen wel degelijk geprobeerd om zo gericht mogelijk te werk te gaan en het is ook de bedoeling dat de ingrepen tijdelijk zijn, zegt ze in de marge van de IMF-jaarvergadering in Washington. Ze wijst er bijvoorbeeld op dat het prijsplafond voor energie bedoeld is als manier om gericht mensen steun te bieden voor wie de prijzen heel hard omhoog zijn gegaan.

Maar Kaag erkent dat er nog geen concreet exitplan ligt voor het prijsplafond. Dat wil zeggen dat nog niet helemaal duidelijk is hoe de maatregel in 2024, aan het einde van de looptijd, weer wordt gestopt. Over de financiering wordt ook nog nagedacht. Maar wat hier meespeelt is dat het voor iedereen nog heel lastig is om te voorspellen hoe de situatie volgend jaar zal zijn, legt Kaag uit.

Toch wilde het kabinet nu al ingrijpen. Kaag wijst erop dat mensen in Nederland sinds corona ook een beetje verwachten dat de overheid weer naast hun gaat staan nu zich een nieuwe crisis voordoet. Volgens Kaag leven er grote zorgen bij mensen, omdat ze in de financiële problemen dreigen te komen nu alle prijzen zo hard oplopen. "Mensen die zeggen: ik trek het niet meer", aldus Kaag. "Dat past niet bij Nederland."

Het advies van het IMF komt in Nederland niet uit de lucht vallen. President Klaas Knot van De Nederlandsche Bank (DNB) benadrukt al langer dat steun voor mensen die moeite hebben rond te komen nu goed is, maar dat die steun gericht moet zijn en ook gedekt in de begroting van de overheid. Ook betwijfelt hij of het energieplafond van het kabinet wel een tijdelijke maatregel zal zijn. "Ik heb daar vraagtekens bij", zei hij onlangs. "Er zijn nu al veel mensen die stellen dat de gasprijzen langer hoog blijven. Als dan volgend jaar zomer de koopkrachtplaatjes weer binnenkomen, wie zegt dat zo'n regeling dan niet verlengd wordt?"