NS hoeft miljoenenboete voor aanbesteding Limburg niet te betalen

Spoorwegvervoerder NS hoeft een boete van 41 miljoen euro die het eerder opgelegd kreeg vanwege vermeend machtsmisbruik bij de aanbesteding van het openbaar vervoer in Limburg definitief niet te betalen. Het College van Beroep voor het bedrijfsleven (CBb) heeft een hoger beroep dat de Autoriteit Consument & Markt (ACM) aanspande afgewezen.

Eerder besliste de rechtbank Rotterdam al dat er geen sprake kon zijn van een machtsmisbruik door de NS. De ACM had een link gelegd tussen de marktpositie van de NS op het hoofdrailnet en de markt van het Limburgse openbaar vervoer. De rechter vond dat die link niet te leggen is zonder meer onderzoek te doen.

Ook het CBb vindt dat de ACM geen bewijs heeft aangeleverd dat de NS heeft proberen te voorkomen dat andere vervoerders de stoptreinen tussen Maastricht, Heerlen en Roermond zouden overnemen.

De NS won in 2014 de aanbesteding voor het openbaar vervoer in de provincie Limburg met zijn dochter Abellio. Het bedrijf maakte echter gebruik van vertrouwelijke informatie over concurrent Veolia die het kreeg van een ex-directeur van dat bedrijf. Ook benadeelde NS volgens de ACM concurrenten door bruikbare informatie laat door te geven, terwijl Abellio daar wel over kon beschikken.

Volgens het CBb staat in de wet dat een nieuwe concessiehouder het personeel en het materieel van de NS over moet nemen en dat het spoorbedrijf moet meewerken aan een soepele overgang. Dat is ook met de Staat afgesproken. "Hierdoor worden belangrijke toegangsbelemmeringen voor andere spoorwegbedrijven voor het overnemen van het Nederlandse hoofdrailnet weggenomen", aldus het oordeel. "De NS was daarom in 2014 allerminst zeker dat zij in 2025 weer een nieuwe concessie voor tien jaar krijgt."

De zaak kostte toenmalig NS-topman Timo Huges de kop. Hij werd vervolgens aangeklaagd wegens fraude, maar daarvan vrijgesproken. De NS zegt tevreden en opgelucht te zijn over de uitspraak. Na eigen onderzoek had de NS in 2015 al geconcludeerd dat er bij de aanbesteding in Limburg "onacceptabele gedragingen" hadden plaatsgevonden. Daarop is hard ingegrepen in de eigen organisatie.

De ACM zegt in een korte reactie teleurgesteld te zijn in de uitspraak. Met het oordeel van het CBb komt een einde aan de procedure.