Op dit moment zijn zo’n 1,6 miljoen vrouwen in Nederland in de overgang. De week van de overgang is net achter de rug, maar eigenlijk zou het elke dag De dag van de Overgang mogen zijn, gezien het aantal vrouwen dat zich in deze fase van haar leven bevindt. Het is een periode die gepaard gaat met veel hormonale veranderingen, die voor veel vrouwen tot fysieke en/of mentale verschijnselen kunnen leiden. Wat kan je zelf doen? Hoe je de overgang ingaat, kan een groot verschil maken.
Ondergeschoven kindje
Het afgelopen jaar stond volledig in het teken van corona, maar er gebeurde meer. Voor de wetenschappelijke beroepsvereniging voor gynaecologen (NVOG) was 2020 het jaar van de overgang. Een van de bestuurders typeerde de overgang als ‘een ondergeschoven kindje in de Nederlandse gezondheidszorg’. Dat het iets met is met opvliegers en nachtelijk zweten, weet iedereen wel, maar verder? Wat is de impact er nou echt van, lichamelijk, mentaal en sociaal? (Boek ‘Ook leuke meisjes worden vijftig’ van dr. Maaike de Vries & dr. Manon Kerkhof)
Einde vruchtbare periode
Het is nog steeds een onderwerp waar we niet vanzelfsprekend over praten, en al helemaal niet op de werkvloer. Veel vrouwen hebben niet door dat ze in de overgang zitten en regelmatig krijgen vrouwen te horen dat ze een burn-out hebben of ze worden met antidepressiva naar huis gestuurd, terwijl er iets anders aan de hand is: het einde van de vruchtbare periode en grote veranderingen in de hormonale huishouding.
Een klassiek misverstand over de overgang is dat het er nu eenmaal bij hoort en dat je er gewoon even doorheen moet. Kortom, schouders eronder en niet zeuren. Dit is alles behalve erend naar de vrouw zelf én de fase waarin ze zich bevindt. Daarbij kunnen vrouwen veel zelf doen, en dat start al voordat ze in de overgang terechtkomen. En dus ook als ze nog menstrueren. Als vrouwen met overgewicht, veel stress, een gebrek aan slaap en een ongezonde levensstijl de overgang ingaan, is de kans groter dat ze meer verschijnselen hebben.
Bewegen
Zorg allereerst dat je voldoende beweegt, elke dag. Dit hoeft geen intensieve sport te zijn, maar bijvoorbeeld fietsen, lopen en wat krachttraining. Wetenschappers uit Liverpool hebben op basis van onderzoek de conclusie getrokken dat bewegen een gunstig effect heeft op opvliegers. Of dit ook daadwerkelijk zo is, moet iedereen voor zichzelf ervaren. Feit is wel, dat bewegen goed voor je is, én ook voor je humeur. Zet dagelijks 10.000 stappen, pak de fiets, rek en strek en doe aan krachttraining. Het is lente, in de avond weer lacher licht, dus ook na het eten kan er nog heerlijk gewandeld worden.
Eet minder suiker en koolhydraten en laat de alcohol staan. De overgang en alcohol zijn geen gelukkige combinatie. Een glas alcohol kan een opvlieger veroorzaken, er zit veel suiker in en het heeft een impact op de nachtrust. Dat laatste is voor veel vrouwen al een uitdaging tijdens de overgang: een rustgevende slaap. Focus je op de drie maaltijden per dag en vermijd snackgedrag. Er zijn een aantal voedingsproducten die ondersteunend werken tijdens de overgang, zoals lijnzaad, kikkererwten, linzen, noten, groente, sojayoghurt en tofu.
Ontspanning
Ten slotte speelt stress een belangrijke factor in hoe we de overgang ervaren. Voldoende ontspanning, en dan vooral in ons hoofd, doet wonderen. Stress is een reactie op iets. Dit kan (te veel) werk zijn, een collega of een situatie binnen het gezin. De overgang is een fase waarin vrouwen worden uitgenodigd om meer los te laten en minder verantwoordelijkheid op hun schouders te dragen. Observeer het leven wat meer in plaats van te absorberen en let wat vaker op je adem.