Het aantal mensen dat last heeft van psychische klachten is flink gestegen tijdens de pandemie, zo blijkt uit recent onderzoek. ‘Nieuws in de boekenkast’ interviewt daarom dit keer Michelle Trines, auteur van ‘Bang Vogeltje: Leven met een angststoornis’.
Wat meer aandacht voor onze geestelijke gezondheid is geen overbodige luxe, zo stellen de onderzoekers van de VU en de WHO. Wat we nu weten is slechts “het topje van de ijsberg”. Volgens de cijfers van Michelle Trines, schrijfster van ‘Bang Vogeltje: Leven met een angststoornis‘ en zelf (voormalig) angstpatiënt, krijgt in ieder geval een op de vijf Nederlanders een keer in hun leven te maken met een angststoornis. Genoeg reden dus om dit keer Michelle Trines te interviewen voor deze rubriek.
Waarom is het onderwerp ‘leven met een angststoornis’ volgens jou juist nu zo belangrijk?
Volgens mij is het onderwerp angststoornissen altijd al belangrijk geweest. Ik denk zelf dat het enige verschil met vroeger is dat er nu meer over gepraat wordt. En dat is goed! We moeten ook blijven praten over dit soort moeilijke onderwerpen. De timing van mijn boek vond ik wel erg nuttig als ik er nu op terugkijk: ‘Bang Vogeltje’ kwam tijdens de coronacrisis uit.
Ik denk dat mijn boek veel lezers tijdens de crisis heeft kunnen geruststellen. In de zin van: ‘Hé, je angstige gevoelens en gedachten zijn oké. Je bent niet de enige die zich zo voelt’. We herinneren ons allemaal wel de berichten over de toegenomen psychische klachten onder jongeren. En dat terwijl de GGZ vóór de crisis de stroom aan cliënten al niet meer aan kon. Ik had echt te doen met al die mensen die maandenlang – soms jarenlang – op de wachtlijst moesten staan voor hulp. Hopelijk heeft mijn boek sommige van deze mensen kunnen helpen. Al was het maar om een herkenningspunt te vinden.
Wat hoop je dat de lezer begrijpt na het lezen van ‘Bang Vogeltje’?
Ik denk dat de meeste mensen inmiddels wel weten wat een angststoornis ongeveer inhoudt. Maar wat vaak niet begrepen wordt, is dat zo’n stoornis als een olievlek werkt. Het besmeurt je hele leven. Mensen snappen vaak wel dat een paniekaanval heel naar is, maar vaak denken ze ook dat dat alles is waar een angststoornis over gaat. Die ene aanval, die ene fobie. Dat is niet zo.
Voordat je dat soort angst ervaart, is daar al een heel proces aan vooraf gegaan. Je ligt bijvoorbeeld nachten wakker voor een bepaald evenement, krijgt huilbuien omdat je zó bang bent dat je weer die angst gaat ervaren. ‘De angst voor de angst’, noemen we dat. Die is vaak vele malen erger. Dat kan je nog meer belemmeren dan de daadwerkelijke aanval zelf.
Wat ook vaak vergeten wordt, is hoe lang het duurt voor je lichamelijk en mentaal weer opgeladen bent nadat je een aanval hebt gehad. Dit kan soms dagen duren. In mijn boek lees je alle details, gedachten en gevoelens die bij een angststoornis komen kijken. En geloof me, dat zijn er nogal wat. Ik hoop dat de beschrijving van mijn gedachten voor anderen duidelijk maakt hoe deze stoornis je leven over kan nemen. En dat je de angstpatiënt in kwestie écht serieus moet nemen.
Waarom was het voor jou persoonlijk belangrijk een boek over angststoornissen te schrijven?
Ik had gewild dat dit boek er was toen ik mijn eerste paniekaanval kreeg. Ik was pas 19 jaar en wist absoluut niet wat me overkwam of waar ik het zoeken moest. Ik wist wel wat paniekaanvallen waren, ik had ze als jong meisje gezien bij mijn moeder. Maar hoe moest ik ermee omgaan? Hoe moest ik hulp zoeken en waar? Dat heb ik allemaal zelf uit moeten vogelen.
Ook had ik erg veel moeite met het uitleggen aan anderen wat er in mijn lijf gebeurde tijdens zo’n aanval. Ik hoop met mijn boek dit voor anderen gemakkelijker te maken. Als je last hebt van psychische klachten is je netwerk heel belangrijk. Zij moeten wel snappen wat er in je omgaat en waar zij mee te maken hebben. Ik denk dat mijn boek hier een steentje aan bijdraagt.
Wat lees je op dit moment?
Ik ben zojuist begonnen aan het boek ‘De moed van imperfectie’ van Brené Brown. Het boek beschrijft in grote lijnen wat de kracht kan zijn van zelfacceptatie, hoeveel beter het voor je mens-zijn is als je stopt met vechten en rennen van je imperfecties. Het klonk als een boek waar ik veel van op kan steken. Want rennen voor mijn imperfecties? Daar ben ik een pro in.
Wat zijn je dromen voor de toekomst?
Momenteel studeer ik, ik volg de opleiding Social Work. Ik hoop deze opleiding af te maken en aan de slag te gaan als GGZ-POH [praktijkondersteuner huisartsen voor geestelijke gezondheidszorg – red]. Ik zou daar heel graag een paar jaar ervaring in willen opdoen, zodat ik daarna mijn eigen praktijk aan huis kan openen. Het lijkt me heerlijk om bijvoorbeeld vier dagen in de week met cliënten te werken en de rest van de tijd te schrijven. Als het aan mij ligt, is ‘Bang Vogeltje’ namelijk slechts het begin van een reeks boeken over psychische gezondheid.
‘Bang vogeltje’ is online verkrijgbaar via Uitgeverij Aspekt of via uw eigen boekhandel.
Voor meer informatie over het genoemde onderzoek, zie ons bericht ‘Onderzoekers zien kwart meer angst en depressie door de pandemie’.
Bang Vogeltje: Leven met een angststoornis, Michelle Trines, Uitgeverij Aspekt