Echt doen wat nodig is in de jeugdhulp

Als je jeugdhulp googelt, gaat het voornamelijk over forse tekorten, financiering, gebrekkige samenwerking, wachtlijsten en zware incidenten. Maar jeugdhulp gaat over kinderen, jongeren en gezinnen die hulp en zorg nodig hebben. Onlangs is het boek Echt doen wat nodig is, pleidooi voor kleinschalige effectieve jeugdhulp uitgebracht. Een initiatief van Stichting Beroepseer, die zich zorgen maakt om de jeugd en wil laten zien dat de jeugdhulp veel beter kan.

Er zijn voldoende praktijken en inzichten van vernieuwers, onderzoekers, ervaringsdeskundigen en professionals die bewijzen dat het ook echt anders kan. Dorien Graas, lector Jeugd aan de Hogeschool Windesheim, was een van de redacteuren van het boek. “Er staan zo’n dertig hoofdstukken in met verhalen van mensen uit het onderwijs, de gespecialiseerde zorg, de gemeente en financiers die allemaal op een andere manier kijken naar hoe de jeugdhulp anders kan. Het boek is niet geschreven om te klagen, maar om alternatieven te bieden aan gemeentes waarmee ze aan de slag kunnen.”

Het boek gaat uit van twee principes, namelijk echt doen wat nodig is en behandel kinderen in de jeugdhulp alsof het je eigen kind is. “Dit geldt niet alleen voor professionals, maar ook voor bestuurders van jeugdzorg instellingen. Hoe zou je het willen als het over je eigen kind zou gaan? Dat is de boodschap.”

Waarom is dit pleidooi nú zo belangrijk? “Vrijwel alle gemeentes hebben problemen met financiën. Daarnaast zie je ook steeds meer dat de jeugdhulp niet toereikend is. Juist in tijden van tekorten moet het niet alleen gaan over geld, maar over wat kinderen, jongeren en gezinnen écht nodig hebben. Het is écht niet nodig dat kinderen in een isolatiecel geplaatst worden of dat ze meerdere keren worden overgeplaatst. Voor elk kind is een overplaatsing traumatisch. We mogen meer kijken naar waar een kind behoefte aan heeft en hiernaar handelen.”

Een van de mensen die aan het woord komen in het boek is Jason (21), een fervente twitteraar, die zichzelf beroepsprobleemjongere noemt. “Hij deelt zijn ervaringen met jeugdhulp en hoe hij onlangs heeft gevierd dat hij zijn tiende diagnose heeft gekregen. Jongeren die met jeugdhulp in aanraking komen, hebben aandacht nodig en niet meteen een diagnose, aldus Jason. Een kind dat angstig is heeft ook aandacht nodig, maar als het een angststoornis is gaan meteen geldstromen lopen. Dan wordt er dus meer geld verdiend.”

Wat is de volgende stap volgens Dorien? “Dat gemeentes de bestaande alternatieven gaan oppakken met behulp van de alternatieven-labs, een initiatief van Stichting Beroepseer, waar alle betrokkenen, zoals gemeenten, professionals, ervaringsdeskundigen naar duurzame oplossingen gaan zoeken. “Individuele professionals zijn erg betrokken. Het probleem zit in het systeem. Financiële overwegingen zijn belangrijker dan echt goed kijken wat een kind nodig heeft. De veerkracht van jongeren is enorm en die wordt te weinig erkend. Ze kunnen veel, als je ze maar gelijkwaardig en serieus behandeld en hen de ruimte geeft om te herstellen."

Foto: Stichting Beroepseer