Nieuwste innovatie voor herstel oesterriffen geïnstalleerd in windpark

In windpark Luchterduinen zijn vier zogeheten oestertafels geplaatst. Een oestertafel is een structuur van beton en ander materiaal waarop levende oesters worden bevestigd. Met de plaatsing van de oestertafels werken De Rijke Noordzee, Eneco, en Van Oord, aan het herstel van oesterriffen in de Noordzee. De oestertafels hebben een innovatief ontwerp, waar vier jaar onderzoek aan vooraf ging. Dit ontwerp werd nog nooit eerder ingezet. Daarmee heeft het windpark een wereldwijde primeur.

Tot zo’n 200 jaar geleden kwam op 20% van de Nederlandse Noordzee grootschalige oesterriffen voor. Nu zijn er nauwelijks meer wilde oesterbanken te vinden in de Noordzee. Zorgelijk, want oesterbanken zijn belangrijk voor de ecosystemen onder water.

Erwin Coolen, programmadirecteur De Rijke Noordzee

: ‘Een gezonde Noordzee is de sleutel tot het behalen van de klimaatdoelen. Natuurontwikkeling moet daarom een vast onderdeel zijn bij de aanleg van ieder park. De komende decennia komen er duizenden molens bij, het is dus heel belangrijk dat we zo snel mogelijk kennis ontwikkelen over hoe we dat het beste kunnen doen.’

Het nieuwe design van de oestertafels is speciaal gemaakt voor omstandigheden zoals heersend in windpark Luchterduinen, waar sprake is van hoge stroomsnelheden en veel zand. De nieuwe tafels, die meer dan drieduizend kilo wegen, zijn extra stabiel door het gewicht aan de onderkant. De oestertafels worden daarnaast op de steenbestorting rondom de windmolen geplaatst. Hiermee wordt voorkomen dat de tafels wegzakken in de zanderige zeebodem. De levende oesters worden bij het nieuwe ontwerp voor het eerst op verticale palen gelijmd, in plaats van in mandjes geplaatst. Hierdoor krijgen zij voldoende vers water en zuurstof om te overleven en zich voort te planten.

Remment ter Hofstede, Van Oord: ‘De kennis die wij hebben opgedaan over het functioneren van oestertafels in voorgaande projecten, zijn nu gebundeld in dit ontwerp voor Luchterduinen. Hiermee maximaliseren we de overlevingskansen voor de oesters, en we verwachten binnen enkele jaren de ontwikkeling van echte oesterriffen te kunnen waarnemen in dit windpark.’

De oesters die op de oestertafels zijn geplaatst kunnen volgend jaar larven loslaten die zich op een harde ondergrond kunnen vestigen, bijvoorbeeld op de steenbestorting rondom de windmolens. Door rondom de windturbines in windparken de oesters een handje te helpen ontstaat de kans dat oesterriffen zich ontwikkelen. Toekomstige monitoringsmissies richten zich dan ook op de groei, overleving en voortplanting van de oesters.

Marin van Regteren, Eneco: ‘Leven binnen de natuurlijke grenzen van de planeet, dat is waar Eneco in gelooft en naar streeft. Het is belangrijk dat we windparken op zee ontwikkelen binnen de ecologische ruimte en in de toekomst een positieve bijdrage leveren aan de natuur op de Noordzee. Met dit project zetten we een belangrijke stap in het bevorderen van het ecosysteem onder water.’

In windpark Luchterduinen, 23 kilometer uit de kust bij Noordwijk aan Zee, is de eerste pilot van De Rijke Noordzee in 2018 gestart. In het park, dat sinds 2015 in gebruik is, werden hiervoor oesterkooien en rifballen uitgezet. Nu, vier jaar later, plaatsen de onderzoekers nieuwe oestertafels, die ontwikkeld zijn op basis van de lessen uit eerdere projecten binnen het windpark.

De Rijke Noordzee voert onderzoek uit naar natuurontwikkeling in offshore windparken. De Rijke Noordzee werd vier jaar geleden opgericht door milieuorganisatie Natuur & Milieu en Stichting De Noordzee. Omdat in de parken niet over de bodem gevist mag worden, krijgt de natuur kans zich te herstellen en opnieuw te floreren. Dankzij een bijdrage uit het Droomfonds van de Nationale Postcode Loterij kan de Rijke Noordzee deze ambitie tot uitvoer brengen.