Positieve herinneringen helpen voor een beter zelfbeeld

Psychologen geloven dat het geheugen nauw verbonden is met emoties. Dat is de reden waarom je oorspronkelijke gevoelens van een ervaring kan terugbrengen als je focust op je herinnering aan die ervaring. In het geheugen zitten onze herinneringen, de beelden van alle objecten om ons heen, gewoontes, bekende handelingen, bewegingspatronen en taalpatronen. Al deze herinneringen zitten als een soort plaatjes keurig op volgorde van de tijd. Eigenlijk is het een soort prentenboek met miljarden beelden. En normaliter komen er iedere dag nieuwe beelden en plaatjes bij.

Om je herinneringen nog beter te bewaren en ze te kunnen opzoeken wanneer je maar wilt, kun je ze natuurlijk opschrijven. Zo zijn ze bovendien niet alleen voor jou toegankelijk maar ook voor je dierbaren. Je maakt als het ware een 'voetafdruk' van de mooie levensgebeurtenissen die jou positief stemmen.

Tegenwoordig bestaan er schrijfboeken zoals die van invulboekjes.nl

waarin je jouw positieve mooie herinneringen kunt optekenen. Want de mooiste momenten uit je leven wil je natuurlijk zo lang mogelijk koesteren. Met behulp van een passend invulboek kun je van ieder speciaal moment een blijvende herinnering maken. Je kunt jouw mooiste verhalen en foto’s zo in één boek bundelen.

Wanneer je al schrijvend herinneringen oproepen, worden ze versterkt. Dat komt door veranderingen in de structuur van genetisch materiaal. De naam 'engram' werd meer dan een eeuw geleden door zoöloog Richard Semon gegeven aan het fysieke spoor dat een herinnering in de hersenen wel moet achterlaten. Je kunt het vergelijken met een voetafdruk. Inmiddels begrijpen neurowetenschappers al beter hoe onze hersenen precies herinneringen vormen.

Wanneer een herinnering wordt gevormd, worden specifieke hersencellen geactiveerd. Diezelfde hersencellen worden gereactiveerd telkens als de herinnering opnieuw wordt opgeroepen, waardoor de verbindingen tussen de betrokken neuronen versterken en de herinnering in het geheugen wordt geprent. Herinneringen die we vaak oproepen, blijven daarom goed bewaard, terwijl andere vervagen.

Maar hoe word je blij van je herinneringen? Wat werkt goed, wat niet? Daarvoor hebben de onderzoekers het herbeleven van positieve herinneringen vergeleken met neutrale herinneringen. En wat blijkt? Hoe levendiger de herinneringen, hoe actiever het brein, specifiek in die gebieden voor het geheugen en het gevoel, namelijk de Amygdala, Hippocampus en de Insula. Bij dit positief herbeleven lichten andere hersengebieden op dan bij neutrale herbelevingen. De levendigheid van de herinnering kan dus helpen om echt weer terug te zijn in dat fijne moment en op die manier kan het zelfconcept op de korte termijn verstevigd worden.

Positieve herinneringen kunnen je rust brengen en je gekwetste eigenwaarde helen. Een gelukkige herinnering kan je rust brengen en je gekwetste zelfvertrouwen herstellen. Ze verschaffen stabiliteit en het ze hebben het bijzondere vermogen om ons te beschermen. Die positieve herinneringen herbeleven is relevant voor mensen die meer moeite hebben om zich goed over zichzelf te voelen, door een lager zelfvertrouwen of depressieve gevoelens. Het is makkelijk als je dat kunt toepassen in het dagelijks leven en bij het omgaan met tegenslagen.

Mensen die leven met dementie hebben bijvoorbeeld ook enorme baat bij het ophalen van positieve herinneringen. Het werkt heilzaam bij depressie, het vergemakkelijkt sociaal contact en stimuleert behoud van positief zelfbeeld. Bij mensen die dementeren verdwijnen de reeds bestaande herinneringen/plaatjes in omgekeerde volgorde. Het geheugen rolt a.h.w. terug naar de plaatjes van de kindfase tot aan de jonge volwassenheid. Moderne contexten, voorwerpen, woorden en geluiden worden niet meer herken. Maar zelfs in een ver gevorderd stadium van geheugenverlies kunnen positieve herinneringen van vroeger zoals muziek en oude vertrouwde geuren heel veel los maken. Mensen die weggezonken lijken komen weer tot leven en met elkaar in gesprek komen is zelfs weer mogelijk.