De missie van Movies that Matter is het openen van onze ogen voor mensenrechten. Met een jaarlijks filmfestival, dat voor 65 procent uit documentaires bestaat en voor 65 procent uit fictie, komen mensenrechten in de breedste zin van het woord aan bod. Directeur Margje de Koning: “Het is een uniek festival, want je hebt de film en daarnaast heb je vraag en antwoord over de inhoud van de film. Film kan ontzettend goed het startpunt zijn voor een dialoog.”
De films die Movies that Matter, dat ooit in het leven is geroepen door Amnesty International, laat zien gaan niet alleen over misstanden. Er worden ook films vertoond waarin een mensenrecht wordt aangeroerd, waarna er volop ruimte is voor het publiek om een dialoog te voeren. Tijdens zo’n Q & A worden er niet alleen vragen aan de regisseur of acteurs gesteld, maar wordt er zeker ook over de inhoud van de film gesproken. Vaak worden er experts bijgehaald om dat gesprek te voeren. “Bij de activisme films hebben we een bedrag gereserveerd waardoor ze outreach kunnen doen in het land waar de film gemaakt is. De film wordt teruggebracht naar het land waar de film is gedraaid, zodat die daar wordt laten zien en er daar ook een dialoog gevoerd kan worden.”
Het festival als vlaggenschip
Movies that Matter doet meer dan het organiseren van een jaarlijks festival, wat een van hun vier poten is. “Het festival is het vlaggenschip. Dat is een tiendaags festival waar rond de tachtig films worden vertoond. Daarnaast hebben we een poot educatie. Een jaar rond organiseren we schoolvertoningen met dat nagesprek wat zo belangrijk is, en daarmee bereiken we bijna 200.000 leerlingen per jaar. Dan hebben we een poot On Tour & Events. On Tour gaat iedere maand naar 17 filmtheaters in Nederland en vertoont daar een film. Een lokale Amnesty International groep is daarbij betrokken. Dit zijn speciale events voor politie Nederland of Buitenlandse Zaken. We willen graag een film over dat onderwerp en kunnen jullie daar een film voor selecteren met een goed verdiepend nagesprek.”
Ten slotte heeft Movies that Matter nog een internationale poot. “Wij ondersteunen meer dan 20 mensenrechten filmfestivals in de hele wereld. We hebben ook een samenwerking tussen meer dan 46 mensenrechten filmfestivals van over de hele wereld. Dat is echt heel uniek. Dat kan van West Sahara gaan tot een filmfestival in Georgië.” Soms kan door lokale middelen of censuur in een land geen festival georganiseerd worden en door deze samenwerking kan dit wel.
Dutch Movies Matter
Er zijn ook Nederlandse filmmakers en er is zelfs een Nederlandse competitie, Dutch Movies Matter. Dit jaar waren er maar liefst vier wereldpremières van speelfilms en documentaires, waaronder I don’t wanna dance en Shadow Game, die al verschillende prijzen heeft gewonnen. Deze documentaire is gemaakt door Eefje Blankevoort en Els van Driel en gaat over minderjarigen die vluchten naar Europa.
De positie van de vrouw binnen de Nederlandse documentaire wereld is behoorlijk goed, aldus Margje. Er zijn volgens haar veel extreem goede vrouwelijke filmmakers. “Aan de creatieve kant zijn er best veel vrouwen. Daar waar aan de touwtjes getrokken wordt, daar komen steeds meer vrouwen bij, maar daar moeten we wel alert op zijn. Nederland is heel conservatief op het moment dat vrouwen moeder worden. Ik heb veel commentaar gekregen, maar ik zie het toch ook bij de jongere generaties vrouwen. Het zit niet zo in onze cultuur dat je een kind prima naar een crèche kan doen. Daar verbaas ik me over. Ik ben 57 en mijn moeder werkte nog niet, maar zij heeft mij en mijn zusje ontzettend geduwd naar hogere posities, en dat is ook gelukt. In Oost-Europese landen is opvang veel beter geregeld dan hier. Nederland is wel behoorlijk tuttig, misschien niet in de stad, maar daarbuiten wel iets meer.”
Movies that Matter heeft een tweekoppige directie, dat zijn vrouwen. “Wij doen binnen ons team een beetje aan omgekeerde discriminatie, er werken meer vrouwen dan mannen. Ik zal altijd een panel organiseren over vrouwen en film, en wat daar gaande is, binnen Nederland en daarbuiten. Ik zal proberen dat vrouwen uit meer kwetsbare plekken het gesprek kunnen voeren. Ik weet niet of je moet nadenken over een quota, maar een scherpte erop moet je wel houden. Ik dacht dat we iets verder waren, vooral aan de kant van de mensen die aan de touwtjes trekken. Daar moeten we heel alert op blijven.”
Wat Margje in haar werkzame leven en carrière heeft geholpen is, dat ze uit een gezin komt, als jongste van vijf, met drie broers en een zus die allemaal een carrière hadden. “Het werd als normaal gezien dat ik daar ook voor ging. ik heb veel veiligheid en zekerheid meegekregen. Probeer je droom na te leven en durf ongebaande paden in te gaan om daar te komen. Mijn ouders hebben veel gereisd, dus voor mij was uit je comfortzone gaan en in je eentje gaan reizen en in een ander land te wonen, dat heb ik meegekregen. Dat maakt dat je moet durven. Ik durf tegendraads te zijn. Niet denken dat als je het niet heel goed kan, dat je het dan maar niet doet. Gezonde eigenzinnigheid heeft mij geholpen in mijn vak. Ik denk dat er veel vrouwen zijn die ontzettend veel lef hebben, op alle vlakken. En weet je wat echt belangrijk is? Vrouwen moeten gewoon solidair zijn. Als jij zegt ik wil dit gaan doen, dat we dan niet zeggen: zou je dat nou wel doen? Is dat niet ingewikkeld? Nee, gewoon gaan, en elkaar steunen.”