Het is een vraag die steeds vaker gesteld wordt: waar zijn de vrouwen in de media? Vaak zien we dezelfde mannen, meestal wit en van middelbare leeftijd, bij talkshows aan tafel schuiven. Ook Janneke van Heugten, initiatiefnemer van het online mediaplatform VakerindeMedia.nl (VIDM), vindt dat er veel meer diversiteit aan vrouwelijke rolmodellen in de media mag zijn. “Van de mensen die zichtbaar zijn in de nieuwsmedia is maar twintig procent vrouw. Dat is behoorlijk bedroevend.”
Het was nooit de eerste natuur van Janneke om haantje de voorste te zijn. Ze komt uit een gezin met vier meiden en voelde zich altijd heel ongemakkelijk als er veel mensen naar haar keken. “Ik kreeg altijd een rood gezicht en bij presentaties op school werd ik nerveus en ging ik zo snel mogelijk praten. Als er een foto werd genomen, verstijfde mijn kaak.” In de spotlight staan, was dus duidelijk niet haar ding. Hierin is ze echter niet de enige, want veel vrouwen maken zichzelf niet zichtbaar, en ook niet in de media.
Janneke had eerst een goedlopend PR bureau, waarbij ze ervoor zorgde dat vrouwelijke ondernemers in de media kwamen. “Ik ben goed in het promoten van andere mensen, maar niet van mezelf. Steeds vaker las ik in onderzoeken dat van alle mensen die zichtbaar zijn in de media, maar twintig procent vrouw is. Daarbij is slechts twaalf procent van alle experts in de nieuwsmedia vrouw. Dat vond ik raar, want er zijn genoeg interessante vrouwen die als deskundige aan tafel kunnen schuiven bij een talkshow. Ik dacht: ‘ik ga het tegendeel bewijzen’. Ik was zelf onzichtbaar, maar maakte me druk om andere vrouwen.”
In 2008 startte Janneke met VakerindeMedia.nl, wat eerst Vrouwenindemedia.nl heette. “Ik wilde meer invloed hebben en ervoor zorgen dat er meer diversiteit in de media kwam. Wat je toen echter zag gebeuren, was dat vrouwen alleen maar vragen kregen over balans tussen werk en privé en zwangerschappen. Vandaar dat ik de naam veranderd heb. Nu worden de vrouwen die als deskundige binnen hun vakgebied lid zijn van het platform veel serieuzer genomen.” In 2013 stopte ze met haar PR bureau en koos ze voor haar maatschappelijke missie in plaats van geld.
“De stem van de vrouw mag meer gehoord worden”
Inmiddels zijn er honderden vrouwelijke experts aangesloten bij Vakerindemedia.nl en 1.300 journalisten bij zustersite VIDM.nl, die elkaar kunnen vinden met persvragen, interviewverzoeken of verzoeken voor televisie optredens. Daarnaast organiseert Janneke ook rond-de-tafel sessies, waarbij ervaringen worden gedeeld en er advies wordt gegeven over hoe de pers te benaderen. Ik heb dit platform opgezet, omdat ik meer diversiteit aan vrouwelijke rolmodellen in de media wil. Als je nu kijkt, zie je vaak dezelfde mensen die ook nog eens op elkaar lijken. Naast meer vrouwelijke deskundigen in de media is het ook belangrijk dat er meer vrouwen op beslissende functies binnen hoofdredacties en mediabedrijven komen. Het wordt tijd dat de masculiene werkcultuur tegenwicht krijgt. De stem van de vrouw mag meer gehoord worden. Dit is ook belangrijk voor het zelfbeeld van jonge meiden.”
Lees ook:
Volgens Janneke mogen we de bril waarmee we naar vrouwen kijken veranderen. “We kijken nog steeds met andere ogen naar vrouwen dan naar mannen. Een man wordt eerder als deskundige gezien dan een vrouw. Als er een vrouw met dezelfde papieren aan tafel zit, hebben we toch onze vraagtekens. Dit begint al op jonge leeftijd. Je kunt in principe als meisje alles worden wat je wilt, maar dit is niet het beeld wat ze krijgen als ze naar de media kijken. You can’t be what you can’t see. We hebben nog een lange weg te gaan, waarbij onze bril flink gepoetst mag worden.”
Inmiddels is Janneke zelf veel zichtbaarder geworden. Want als ze wil dat het platform meer bekendheid krijgt, moet ze interviews en presentaties geven. “Ik vind het inmiddels leuk om zichtbaar te zijn. Het geeft me meer invloed. Dat vrouwen zichtbaarder worden, is voor mij belangrijker dan mijn angst. Ik heb er nu ook veel meer lol in, sta regelmatig op een podium voor een groot publiek en heb er zelfs zin in. Ik heb mijn angst overwonnen.” Heeft Janneke nog een tip voor andere vrouwen? “Ga het gewoon doen en zeg ‘ja’ tegen interviews. Neem contact op met redacties en maak jezelf zichtbaar.