Column voetbalvader Marc Oosterhout: Groepsgevoel

“Wat duurde dat lang?” “Ja, ik moest wachten tot de douche vrij was.” “Ik zou lekker thuis douchen.” “Ja, doe ik ook liever, maar het is de bedoeling dat je samen doucht”. “Hoezo samen doucht?” “Dat is goed voor het groepsgevoel.” Ik schiet in de lach. “Hebben jullie dan nog niet genoeg groepsgevoel? Ik bedoel, je staat al 90 minuten samen op het veld. Bent anderhalf uur van tevoren aanwezig voor de voorbereidingen en de warming-up. Vaak zit je een tijd samen in de bus. Dat lijkt me wel genoeg samen”. “Vind ik ook, maar het moet” zegt mijn dochter Rosa beslist. “Laatst kwam er zelf een speler naar mij toe, die zij dat ik wel mee moest douchen”. “Pardon?” “Ja, echt.” “Vind je het dan leuk om samen te douchen?” “Wat denk je zelf?”

Samen douchen. Dat is een van die mores in het voetbal waar mijn dochter een broertje dood aan heeft. Begrijpelijk, ik zou het ook vreselijk vinden. Het doet me denken aan de tijd dat ik verplicht moest schoolzwemmen. Afschuwelijk. Ik vond het zwemmen leuk, maar verplicht samen onder de douche voelde als een martelgang.

Als je vraagt langs de lijn waarom er samen gedoucht moet worden, dan krijg je vage antwoorden. “Dat is goed voor je spieren”. “Blijven ze lekker warm”. “Dat heb ik eens gegoogled”. Maar daarvoor hoef je niet te douchen. Je kunt ook in een warme auto stappen. En natuurlijk het groepsgevoel. Samen douchen draagt bij aan de teamgeest.

Ik begrijp het belang van het groepsgevoel bij een teamsport als voetbal. Maar dat betekent nog niet dat je samen moet douchen. Dat is toch wat anders. Misschien zou het goed zijn dat men zich in het voetbal eens afvraagt of iedereen wel zo graag samen doucht. En dat er misschien spelers zijn die dat minder prettig vinden. Of misschien wel afschuwelijk. Bijvoorbeeld omdat ze zich niet graag naakt tonen binnen de groep. Een heel natuurlijke reactie. En zelfs met je ondergoed aan zijn er mensen die samen douchen niet prettig vinden. Zoals mijn dochter.

Maar er is nog een andere reden. Er zijn mensen die groepen als bedreigend ervaren. Dat klinkt zwaar. En dat is het ook. Mijn dochter is idolaat van voetbal en van het voetbalspel, maar ze is geen groepsmens. Zij is zo iemand die een groep soms als bedreigend ervaart. En dan is verplicht samen douchen niet zo fijn. Dat kunnen hechte groepsdieren zich misschien niet zo goed voorstellen. Maar het is wel zo. En dat kan behoorlijk ingewikkeld zijn in het leven.

Zo las ik laatst in Volkskrant Magazine een interview met ’s-lands terreurdeskundige Beatrice de Graaf hoe ingewikkeld zij het vroeger op school vond om aansluiting te vinden bij de kinderen in haar klas. Ze werd erom gepest. “Dan stond ik aan de rand van het schoolplein te kijken naar spelende kinderen en zei de juffrouw ‘speel nou gewoon mee Beatrice’. Maar ik wist niet hoe”, verklaarde Beatrice openhartig. “Mijn dochter heeft het ook”, vervolgde zij. “Toen ik haar laatst zag op het schoolplein naar de andere kinderen zag kijken, kwamen al die herinneringen weer boven. Vreselijk.”

Het relaas van Beatrice is voor mij, als voetbalvader, heel herkenbaar. Mijn dochter, Rosa, is geen groepsmens. Daarmee is zij niet zielig of zonderling. Geenszins. Ze heeft haar draai in het voetbal heel goed gevonden. Ze houdt van het voetbal. En van het samenspel op het veld om tot mooie acties en doelpunten te komen. Ze heeft een goede manier gevonden om aansluiting te vinden bij de groep door te focussen op het spel. Maar in sociale zin is ze geen uitblinker. Samen een doelpunt vieren vindt ze al best ingewikkeld. En samen douchen al helemaal.

Het zou wellicht goed zijn dat men zich in het voetbal eens zou proberen voor te stellen hoe het is als je een groep als bedreigend ervaart. En wat ‘samen’ feitelijk betekent. Samen betekent voor mij niet, doen wat anderen doen. En doen wat anderen zeggen dat je moet doen. Dat heet dwang. Dat is heel iets anders. ‘Samen’ betekent dat je respect heb voor de ander. Je inleeft. Dat je begrijpt dat niet iedereen hetzelfde is. Dat is misschien veel beter voor het groepsgevoel.

[caption id="attachment_1246855" align="alignnone" width="900"]

Lees ook: